Tipitaka >> Abhidhamma Pitaka >> Puggalapannatti >> Pali-Devanagri version-Chapter 7
Puggalapannatti Chapter 7[]
७. सत्तकपुग्गलपञ्ञत्ति
२०३. कथञ्च पुग्गलो सकिं निमुग्गो निमुग्गोव होति? इधेकच्चो पुग्गलो समन्नागतो होति एकन्तकाळकेहि अकुसलेहि धम्मेहि। एवं पुग्गलो सकिं निमुग्गो निमुग्गोव होति।
कथञ्च पुग्गलो उम्मुज्जित्वा निमुज्जति? इधेकच्चो पुग्गलो उम्मुज्जति ‘‘साहु सद्धा कुसलेसु धम्मेसु, साधु [साहु (सी॰ स्या॰) एवं तीसु ठानेसुपि] हिरी कुसलेसु धम्मेसु, साधु ओत्तप्पं कुसलेसु धम्मेसु, साधु वीरियं [विरियं (सी॰ स्या॰)] कुसलेसु धम्मेसु, साधु पञ्ञा कुसलेसु धम्मेसू’’ति। तस्स सा सद्धा नेव तिट्ठति नो वड्ढति हायतियेव , तस्स सा हिरी नेव तिट्ठति नो वड्ढति हायतियेव, तस्स तं ओत्तप्पं नेव तिट्ठति नो वड्ढति हायतियेव, तस्स तं वीरियं नेव तिट्ठति नो वड्ढति हायतियेव, तस्स सा पञ्ञा नेव तिट्ठति नो वड्ढति हायतियेव। एवं पुग्गलो उम्मुज्जित्वा निमुज्जति।
कथञ्च पुग्गलो उम्मुज्जित्वा ठितो होति? इधेकच्चो पुग्गलो उम्मुज्जति ‘‘साहु सद्धा कुसलेसु धम्मेसु, साधु हिरी कुसलेसु धम्मेसु, साधु ओत्तप्पं कुसलेसु धम्मेसु, साधु वीरियं कुसलेसु धम्मेसु, साधु पञ्ञा कुसलेसु धम्मेसू’’ति। तस्स सा सद्धा नेव हायति नो वड्ढति ठिता होति, तस्स सा हिरी नेव हायति नो वड्ढति ठिता होति, तस्स तं ओत्तप्पं नेव हायति नो वड्ढति ठितं होति, तस्स तं वीरियं नेव हायति नो वड्ढति ठितं होति, तस्स सा पञ्ञा नेव हायति नो वड्ढति ठिता होति। एवं पुग्गलो उम्मुज्जित्वा ठितो होति।
कथञ्च पुग्गलो उम्मुज्जित्वा विपस्सति विलोकेति? इधेकच्चो पुग्गलो उम्मुज्जति ‘‘साहु सद्धा कुसलेसु धम्मेसु, साधु हिरी कुसलेसु धम्मेसु, साधु ओत्तप्पं कुसलेसु धम्मेसु, साधु वीरियं कुसलेसु धम्मेसु, साधु पञ्ञा कुसलेसु धम्मेसू’’ति। सो तिण्णं संयोजनानं परिक्खया सोतापन्नो होति अविनिपातधम्मो नियतो सम्बोधिपरायनो। एवं पुग्गलो उम्मुज्जित्वा विपस्सति विलोकेति।
कथञ्च पुग्गलो उम्मुज्जित्वा पतरति? इधेकच्चो पुग्गलो उम्मुज्जति ‘‘साहु सद्धा कुसलेसु धम्मेसु, साधु हिरी कुसलेसु धम्मेसु, साधु ओत्तप्पं कुसलेसु धम्मेसु, साधु वीरियं कुसलेसु धम्मेसु, साधु पञ्ञा कुसलेसु धम्मेसू’’ति। सो तिण्णं संयोजनानं परिक्खया रागदोसमोहानं तनुत्ता सकदागामी होति सकिदेव इमं लोकं आगन्त्वा दुक्खस्सन्तकरो होति। एवं पुग्गलो उम्मुज्जित्वा पतरति।
कथञ्च पुग्गलो उम्मुज्जित्वा पतिगाधप्पत्तो होति? इधेकच्चो पुग्गलो उम्मुज्जति ‘‘साहु सद्धा कुसलेसु धम्मेसु, साधु हिरी कुसलेसु धम्मेसु, साधु ओत्तप्पं कुसलेसु धम्मेसु, साधु वीरियं कुसलेसु धम्मेसु, साधु पञ्ञा कुसलेसु धम्मेसू’’ति। सो पञ्चन्नं ओरम्भागियानं संयोजनानं परिक्खया ओपपातिको होति तत्थ परिनिब्बायी अनावत्तिधम्मो तस्मा लोका। एवं पुग्गलो उम्मुज्जित्वा पतिगाधप्पत्तो होति।
कथञ्च पुग्गलो उम्मुज्जित्वा तिण्णो होति पारङ्गतो थले तिट्ठति ब्राह्मणो? इधेकच्चो पुग्गलो उम्मुज्जति ‘‘साहु सद्धा कुसलेसु धम्मेसु , साधु हिरी कुसलेसु धम्मेसु, साधु ओत्तप्पं कुसलेसु धम्मेसु, साधु वीरियं कुसलेसु धम्मेसु, साधु पञ्ञा कुसलेसु धम्मेसू’’ति। सो आसवानं खया अनासवं चेतोविमुत्तिं पञ्ञाविमुत्तिं दिट्ठेव धम्मे सयं अभिञ्ञा सच्छिकत्वा उपसम्पज्ज विहरति। एवं पुग्गलो उम्मुज्जित्वा तिण्णो होति पारङ्गतो थले तिट्ठति ब्राह्मणो।
२०४. कतमो च पुग्गलो उभतोभागविमुत्तो? इधेकच्चो पुग्गलो अट्ठ विमोक्खे कायेन फुसित्वा विहरति पञ्ञाय चस्स दिस्वा आसवा परिक्खीणा होन्ति। अयं वुच्चति पुग्गलो उभतोभागविमुत्तो।
२०५. कतमो च पुग्गलो पञ्ञाविमुत्तो…पे॰… कायसक्खी… दिट्ठिप्पत्तो… सद्धाविमुत्तो… धम्मानुसारी …।
२०६. कतमो च पुग्गलो सद्धानुसारी? यस्स पुग्गलस्स सोतापत्तिफलसच्छिकिरियाय पटिपन्नस्स सद्धिन्द्रियं अधिमत्तं होति, सद्धावाहिं सद्धापुब्बङ्गमं अरियमग्गं भावेति। अयं वुच्चति पुग्गलो सद्धानुसारी। सोतापत्तिफलसच्छिकिरियाय पटिपन्नो पुग्गलो सद्धानुसारी, फले ठितो सद्धाविमुत्तोति।
सत्तकनिद्देसो।